خستگی روانی جمعی پس از جنگ
در روزهایی که آسمان خاکستری بود و سایهی خبرهای دلهرهآور روی ذهن همهمان افتاده بود،شرایط سختی را پشت سر گذاشتیم. این اتفاقات تلخ همه ما را خسته کرده است. خسته از خبرهای تلخ, خسته از «حالت آمادهباش مداوم»؛ خسته از اینکه نکند چیزی بشود، نکند خبری بیاید، نکند صدایی بلند شود...حالا که تمام شده ما هنوز خسته ایم.
این خستگی بیصدا، خستگی روانی جمعی است.حسی مشترک بین آدمهایی که شاید حتی همدیگر را نشناسند، ولی در دل یک اضطراب جمعی، با هم شریک شدهاند.
? خستگی روانی جمعی یعنی چه؟
یعنی وقتی یک بحران عمومی (مثل جنگ، زلزله یا فاجعه طبیعی) رخ میدهد، ذهن و بدن همهی ما برای مدتی در «وضعیت هشدار» باقی میماند.
این وضعیت میتواند باعث شود:
- خوابمان بههم بریزد
- تمرکز نداشته باشیم
- دلخوشیهای کوچکمان بیمعنا شوند
- احساس گناه کنیم از اینکه سالم و در امانیم
و همه اینها، طبیعیست.
? چه کار میشود کرد؟
۱. نامگذاری احساسات:
اولین قدم این است که بپذیریم: ما خستهایم. ناتوان نیستیم، افسرده نیستیم، بلکه خستهایم — و این خستگی، حق ماست.
۲. بازگشت به روتینهای آرامبخش:
حتی یک چای عصرانه، یک پیادهروی کوتاه، یا برگشتن به کاری که دوستش داریم مثل پختن یک کوکی، نوشیدن قهوه یا خوردن خوراکی مورد علاقه مان... این روتین های ساده میتواند مثل مرهمی آرام، ما را به «زمین» برگرداند.
۳. حرف زدن، شنیده شدن، حتی اگر با خودمان باشد:
نوشتن احساسات، گفتگو با یک دوست، یا حتی گوش دادن به پادکستی که حسی آشنا در ما بیدار کند.
۴. ایجاد فضای امید کوچک:
گاهی فقط کافیست به خودمان بگوییم: “این روز هم گذشت.”
و بعد به فردا فکر کنیم — نه با برنامهریزی بزرگ، فقط با یک کار ساده که حس خوب بدهد.
? و اگر شما هم مثل ما...
o این روزها به سختی تمرکز میکنید
o ذهنتان پر از تصویر و خبر است
o حس میکنید انرژی ندارید برای "شاد بودن"
یادتان باشد:شما تنها نیستید.ما هم همینجاییم — و آرامآرام، باهم، به زندگی برمیگردیم.
? حالا وقتش رسیده...
نه برای فراموشی، بلکه برای یادآوری زندگی.
زندگی یعنی آن لحظهای که صدای جوش آمدن قهوه میآید.
یعنی باز کردن یک بسته شکلات، بو کشیدن یک خوراکی نوستالژیک.
یعنی وقتی پسر کوچولوی خانه دوباره برای خرید پاستیل ذوق میکند.
اینجا، در تنقلات، ما هیچوقت فقط خوراکی نمیفروشیم.
ما لحظه میفروشیم — لحظهای برای لبخند، برای مزهکردن آرامش، برای برگشتن به حس خوب.